HISTORIA

Wieś Gruszów (Birkholz) powstała w latach 1241-1350 w okresie wielkiej kolonizacji Śląska. Najstarsze źródłowe informacje o wsi Gruszów pochodzą z 1369 roku.
Pierwszym znanym właścicielem był Petsche von Reichenbach, który pozostawił majątek jako oprawę wdowią swej małżonce Katarzynie. Pod koniec XIV wieku wieś należała do Janka von Chotyenicza, który w 1393 r. odsprzedał ją mieszczanom świdnickim Nickelowi i Franzkowi Tscheche.
Kolejnych właścicieli wsi znamy dzięki przekazowi Zimmermanna. W 1550 roku właścicielem Gruszowa był rycerz Christoph von Temericz, do którego należały również pobliskie Stefanowice (Stäubchen). Następnymi właścicielami byli: w 1576 roku Ernst von Zedlitz z Wilkowa, w 1594 roku George von Seidlitz, w 1619 roku Hans von Schindel, a po nim George Christoph von Taubadel.
Wojna 30-letnia przyniosła również zniszczenie Gruszowa. „Gruszów całkowicie zniszczony” głosi wzmianka z 1641 roku, jednak już wówczas 4 domy zostały odbudowane. W 1652 roku podniosło się ze zgliszcz kolejnych 5 domostw. Pod koniec XVII wieku Gruszów należał do Hansa Ernsta von Schweinichen, do którego należały jeszcze Świny (Schweinhaus), Wiśniowa (Roth-Kirschdorf) i Ligota (Ellguth).
Kolejnymi znanymi właścicielami wsi byli: w 1707 roku Bernhard von Czettriz z Boleścina (Pilzen), w 1733 roku Sophie Magdalena von Bredow, z domu von Sommerfeld, w 1779 roku Charlotte Sophie von Hohendorf a od 1785 roku pani Johanne Magdalene Sophie von Stryk. Wieś liczyła wtedy jeden folwark, 15 gospodarstw zagrodników, 3 chałupników, 139 mieszkańców.
6 grudnia 1825 roku posiadłość w Gruszowie odziedziczyła po matce Beate Johanne Caroline von Dresky z domu von Buddenbrock. Rodzina von Dresky gospodarowała majątkiem aż do końca II wojny światowej i to za jej czasów wzniesiono obecny pałac.
Pałac Gruszów to budynek założony na rzucie prostokąta, murowany i tynkowany, podpiwniczony i dwutraktowy. Ma dwie kondygnacje oddzielone profilowanym gzymsem międzykondygnacyjnym, płaski gzyms wieńczący i mansardowy dach z lukarnami. Wejście do pałacu usytuowane od strony parku stanowi okazały portyk wsparty na czterech kolumnach doryckich dźwigających taras. Całość budynku utrzymana jest w jednolitym charakterze nadanym mu podczas przebudowy na początku XX wieku. Prawdopodobna data powstania pałacu oscyluje około roku 1830. Niewykluczone jednak, że powstał na miejscu starszego historycznie założenia.




